فواید روان شناسی
این فواید به دو بخش تقسیم می شود.
فواید بنیادین
هر علم، از آن جهت که علم است باید اهداف و فوایدی داشته باشد که از آن ها به فواید بنیادی تعبیر می شود. البته اصل اهداف بنیادی ( توصیف، تبیین و پیش بینی ) در همه علوم مشترکند. روان شناسی نیز دارای سه هدف بنیادین است:
الف) توصیف[1]: مراد از توصیف، گزارش دقیق و علمی رفتار و فرایندهای روانی انسان است. برای نمونه می توان توصیف پیاژه را از مراحل سیزده گانه رشد کودک یاد آور شد. در نظریه وی این مراحل که شامل توصیف جزیی تر تحوّل شناخت کودک، شناخت محیط پیرامون و مانند اینها می شود، توصیفی دقیق و علمی از توّلد تا چهارده سالگی کودک به شمار می رود.
ب) تبیین[2]: تبیین، گامی فراتر از توصیف است، بدین سان که پس از مشاهده و توصیف یک رفتار یا فرایند روانی، چرایی آن بررسی می شود. برای مثال، در بیان علّت واقعی این که یک کودک به شکلی ناگهانی از رفتن به مدرسه امتناع می ورزد، ممکن است احتمال هایی وجود داشته باشد، حال اگر یکی از احتمال ها توسط شواهد تأیید شود، علّت اصلی این رفتار قلمداد می شود.
ج) پیش بینی[3]: در فواید بنیادین، پیش بینی به لحاظ اهمیت، بیشترین سهم را به خود، اختصاص داده است. روانشناس پس از توصیف و تبیین و آزمایشهای متعدّد به قانونمندیهایی دست مییابد و رفتار فرد را در آینده بر اساس آن ها پیش بینی می کند. برای نمونه می تواند پیشبینیکند که کودک شش تا هجده ماهه در صورت دوری از والدین، به نوعی افسردگی خاص این دورة سنی دچار شود.
فواید کاربردی
این دسته ازفواید روانشناسی در حل مشکلات و موانع زندگی روزمره به کار میآیند که نمونه های ذیل از این قبیلاند:
الف. تعلیم وتربیت: روان شناسی نقشی اساسی در تعلیم و تربیت و بینش تربیتی ایفا میکند.برای مثال، تعیین سن مناسب آغاز تعلیم و تربیت کودکان و همچنین جایگاه تشویق و تنبیه در تربیت بر اساس مباحث روان شناختی مقدور میگردد.
ب. مشاوره: مشاوره به منزله یاری نمودن مراجع و مراکز مختلف آموزشی، صنعتی و غیره در جهت شناخت و تجزیه و تحلیل علمی مشکلات زندگی و یاری نمودن آن ها در تصمیمگیری صحیح است، این امر برای مشاور زمانی ممکن میشود که شناخت لازم و کافی از مباحث روان شناسی داشته باشد. مشاوره دارای انواع تحصیلی، شغلی، ازدواج، خانواده، اخلاقی- اعتقادی و غیره می باشد.
ج. بالینی: مهمترین وخطیرترین فایدۀ کاربردی روان شناسی در مسایل بالینی است. روان شناسی درمانگر را یاری میدهد تا با بررّسی عمیق، شناخت وتشخیص درست از بیماری، درمان بهتری داشته باشد. روان شناسی بالینی،به عنوان یکی از شاخه های این رشته، عهده دار این وظیفه است.
د. بهداشت روانی: این امر به منظور پیشگیری انجام میشود و روان شناسانه چگونگی تأمین این امر را آموزش میدهد. روان شناسان با آگاه کردن انسان در زمینه تأمین بهداشت روانی و نجات از بیماری ها به وی کمک شایانی میکنند.
ه. روابط اجتماعی: روان شناسی در این زمینه مجموعه ای از روابط و تعامل های میان افراد را بررسی و تحلیل کرده و برای بهبود روابط اجتماعی قواعدی را در اختیار مردم قرار میدهد. از دیدگاه روان شناسی، تعاملهای میانفردی دامنة گسترده ای از ارتباط دوستانه یا جاذبة میان فردی، رابطه حمایتگرانه، رابطه پرخاشگرانه و انواع دیگر روابط را در بر میگیرد.
تبلیغ
در این عرصه نیز روان شناسی قواعد و حالاتی را برای گوینده و شنونده ترسیم میکند تا در نفوذ اجتماعی خود توفیق بیشتری داشته باشد.
رسانه های گروهی
روانشناسی برای هر چه بیشتر اثر بخش بودن رسانه گروهی پا به عرصه نهاده و نقطه نظرات خویش را بیان میکند. روانشناسی میتواند در زمینه هایی مانند این که در یک فیلم از چه رنگ، موسیقی و آهنگی و از چه نوع نورپردازی استفاده شود تا تأثیر ژرفتری در مخاطب داشته باشد، یاری گر خوبی باشد.
چکیده
· هر علمی از آن جهت که علم است باید فوایدی را دارا باشد که فواید بنیادین آن علم محسوب می شود.
· روان شناسی دارای سه هدف بنیادین است: توصیف، تبیین و پیش بینی.
· توصیف، وصف کردن دقیق و علمی رفتار و فرایندهای روانی انسان است.
· تبیین گامی فراتر از توصیف است که پس از مشاهده و توصیف یک رفتار، علت اصلی آن را بررّسی میکند.
· روان شناس پس از توصیف و تبیین به قانونمندی هایی دست می یابد و بر اساس آن ها، رفتار فرد را پیشبینی میکند.
· به دسته ای از فواید روان شناسی که در حل مشکلات و بر طرف نمودن موانع زندگی به کار می روند فواید کاربردی روان شناسی گفته میشود.
· روان شناسی در زمینه های گوناگون چون تعلیم و تربیت، مشاوره، بیماریهای روانی، بهداشت روانی، روابط اجتماعی و سایر زمینه ها مانند تبلیغ و رسانه های گروهی کاربرد دارد.
