اگرچه برای یافتن معنای معتبری از واژه‌ها باید به منابع کهن و اولیه مراجعه کرد، ولی در برخی موارد می‌توان از ابتکارات و تحقیقات فرهنگهای جدید لغت نیز استفاده کرد. از میان لغت‌نامه‌های عربی جدید به چند نمونه اشاره می‌کنیم:
این مجموعه توسط بطرس البستانی در قرن نوزدهم میلادی تدوین و در بیروت منتشر شده است. ترتیب این مجموعه اشتقاقی است و در آن واژه‌ها بر اساس حرف اول ریشۀ خود مرتب شده‌اند.
2ـ اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد
این مجموعه اثر نویسندۀ معاصر لبنانی سعید الخوری الشرتونی است که به شیوۀ محیط المحیط و بر اساس حرف اول ریشۀ کلمات در 4 جلد تنظیم شده است.[1]
این مجموعه نوشتۀ لوییس معلوف، دیگر نویسندۀ لبنانی است که اوایل قرن بیستم میلادی به رشتۀ تحریر درآمد. [2]
این مجموعه اخیراً توسط جبران مسعود نوشته شده و رضا انزابی‌نژاد آن را به فارسی ترجمه کرده است. [3]معانی اصطلاحی کلمات در رشته‌هایی چون فلسفه، روانشناسی، حقوق، اقتصاد و مانند آن نیز ذکر شده است.
این مجموعه اولین بار در سال 1960 میلادی توسط فرهنگستان مصر به چاپ رسیده است. این کتاب فرهنگ جامعی است که در آن شرح واژه‌ها و اصطلاحات با آسان‌ترین تعابیر و دقیق‌ترین بیانها ارائه شده و بخش عظیمی از اصطلاحات علمی و تعبیرهای عصر حاضر را در کنار واژه‌های متداول عصر جاهلیت و صدر اسلام قرار داده است. با این وجود در این مجموعه از واژه‌های مهجور و غیر کاربردی مانند نامهای مختلف شتر چیزی یافت نمی‌شود.
[1] . وی در تألیف این کتاب از منابع متعدد لغوی بهره گرفته و تلاش کرده است هم اصطلاحات علمی و واژه‌های جدید و هم الفاظ جا افتاده در لغت‌نامه‌های پیشین را به آن بیفزاید.
[2] . این مجموعه بر اساس اهداف و برنامه‌های کلیسای کاتولیک و با حمایت این کلیسا تدوین و در ویراستهای متعدد بارها با تجدید نظر و اضافات منتشر شده است. عواملی چون حجم مناسب، امکان استفادۀ آسان، در بر داشتن اصطلاحات و واژه‌های روز و بهره‌گیری از تصاویر موجب شد استفاده از این لغت‌نامه به سرعت در میان عموم مردم گسترش یابد. بخش دوم این کتاب به اعلام اختصاص یافته و در آن اشخاص و اماکن مهم جهان معرفی شده است.
[3] . این کتاب برخلاف موارد قبلی، که بر اساس حرف اول ریشۀ کلمات مرتب شده بود، بر اساس حرف اول کلمه تنظیم شده است. یعنی به عنوان مثال کلمۀ «ارسل» در حرف «ر» نیامده، بلکه در حرف «همزه» ذکر شده است. از ویژگیهای مهم این لغت‌نامه این است که علاوه بر معنای کهن هر واژه، در صورتی که واژه‌ای در گذر زمان و بر اثر دگرگونیهای زبان معنای جدید پیدا کرده باشد، به معنی جدید هم اشاره شده است.
