-
دستور العمل اخلاقى
و… بسم الله الرّحمن الرّحیم
الحمدلله ربّ العالمین وصلّى الله على خیر خلقه محمّد وآله الطّاهرین
و بعد، بر طالبان نجات و سعادت ابدى مخفى نماناد که اهل نجات دو طایفه مى باشند:
یک طایفه اصحاب یمین و طایفه دیگر مقرّبین اند و اگر طالب سعادت عمل به وظیفه اصحاب یمین که ترک معصیت باشد نمود از آنها خواهد شد.
مقرّبین علاوه بر آنها وظیفه دیگر دارند که غرض بیان آنها نیست.5
اوّلاً باید فهمید که اگر شخص انسانى فهمید حقارت و پستى خود را هم بعد از آن فهمید عظمت و قدرت حضرت ملک الملوک را البته خواهد فهمید که قدم جرأت برداشتن و اقدام به معصیت نمودن در حضور چنین سلطان عظیم الشأن در نهایت قبح و شناعت و بدبختى مىباشد؛ چرا غافل است از قدرت قادرى که اگر اراده نماید فناى همه موجودات را به محض اراده آن سلطان عظیم الشأن همگى بر بادفنا رفته ملحق به معدومات خواهند شد.
این که مى بینى معصیت در نظرت سهل شده به جهت اموری است که بعضى از آنها را ذکر مى کنیم:
اوّلاً فکر خود را تماماً متوجّه به دنیای دنىّ کردهاى. از این جهت بالمرّه از نفع و ضرر اخروى غافل شده اى. نمى دانى چه بسیار بسیار منافع و سعادت ابدیّه از تو فوت شد و چقدر ضررهاى بزرگ، بسیار به خود زده اى.
ثانیاً عجز و حاجت و فقر خودت را ملتفت نیستى که ذرّه ذرّه بدنت به حفظ کارکنان او که ملائکه باشند بر پاست.
ثالثاً نمى دانى که در هر آنى از آنات درهر جزء از اجزاء بدنت نعَم غیر متناهیه مرحمت از او شده و مى شود که به بیان و بنان ممکن نیست حصر چند آنها.6
با این حال چگونه نعمت او را در معصیت او صرف مى کنى؟
رابعاً چگونه غافلى از عقوبات سخت او مگر نمى دانى که ما بین مرگ و قیامت هزار غصّه هست و آسان ترین آنها تلخى جان کندن است. چرا از شداید قیامت غافلى؟ امان از روزى که از دهشت و وحشت او مقرّبین در خوف و اضطراب مى باشند. چرا نباشند؟ از روزى که زمینش و هوایش آتش و جهنم به اطراف خلایق محیط و ملایک غلاظ و شداد در بگیر و ببند. نیکان در وحشت و اضطراب و بدان در شکنجه و عذاب آفتاب در بالاى سر و زمین گرم تر از کوره آهنگر. خطر حساب از یک طرف و دهشت صراط از یک طرف و حال کار هنوز به جهنّم نرسیده از آتش و سلاسل و اغلال او بگویم یا از مار و عقربهایش بیان نمایم.7
خلاصه اینها مختصر نویسى است و این فقراتى که گفته شد از هزار یک بیان نشد. تمام سفارشات این بینوا به تو اهتمام در ترکمعصیت است. 8
اگر این خدمت را انجام دادى آخر الأمر تو را به جاهاى بلند خواهد رسانید.
البتّه، البته در اجتناب از معصیت کوتاهى مکن و اگر خداى نکرده معصیت کردى زود توبه نما و دو رکعت نماز به جا آور و بعد از نمازهفتاد مرتبه استغفار کن و سر به سجده بگذار و در سجده از حضرت پروردگار عفو بخواه و امیدوارم عفو بفرماید9.
معاصى کبیره در بعضى رساله عملیه ثبت شده یاد بگیر و ترک نما. و زینهار پیرامون غیبت و دروغ و اذیت مگرد10.
اقلاّ یک ساعت به صبح مانده بیدار شو و سجده به جا بیاور.
و آنچه در منهاج النجاة11 مرحوم ملا محسن فیض (رضوان الله علیه) مذکور است کافى و شافى است از براى عمل شب و روز تو به همان نحو عمل نما.
وسعى کن که عمل و ذکرت به محض زبان نباشد و با حضور قلب باشد که عمل بى حضور اصلاح قلب نمى کند اگر چه ثواب کمى دارد12.
البتّه البتّه از غذاى حرام فرارکن. مخور مگر حلال.
غذا را کم بخور یعنى زیاده برحاجت بُنیه مخور. نه چندان بخور که ضعفت بیاورد و به سبب ضعف از عبادت مانع شود.
هر قدر بتوانى روزه بگیر به شرطى که شب جاى روز را پر نکنى.
الحاصل غذا به قدر حاجت بدن ممدوح و زیاد و کم هر دو مذموم.
و شروع کن به نماز با قلب پاک از حقد و حسد وغَلّ و غش مسلمانان و لباس و فرش و مکان نمازت باید مباح باشد.
اگر چه مکان غیر محل جَبْهه [پیشانى] نجس بودنش به نجاست غیر متعدّیه نماز را باطل نمى کند ولى نبودنش بهتر است.
و از یادمرگ غافل مشو.
و دست بر گونه راست گذاشته به طرف راست با یاد خدا بخواب.
و از وصیت کردن غافل مشو17.
و صد مرتبه کلمه توحید ودعاى مصباح مشهور بخوان14 و تسبیح سیّده نساء15 را بعد از فریضه ترک مکن.
هر روز هر قدر بتوانى لااقل یک جزء قرآن با احترام و وضوع و خضوع و خشوع بخوان و در بین خواندن حرف مزن مگر به قدر ضرورت.16
و در وقت خواب شهادت را بخوان و آیة الکرسى و یک مرتبه فاتحه و چهار مرتبه سوره توحید و پانزده مرتبه سوره قدر و آیه (شهدالله) را بخوان و استغفار هم مناسب است.
و اگر بعضى از اوقات بتوانى سوره مبارکه توحید را صد مرتبه بخوانى بسیار خوب است.
و از یادمرگ غافل مشو.
و دست بر گونه راست گذاشته به طرف راست با یاد خدا بخواب.
و از وصیت کردن غافل مشو17.
و ذکر مبارک (لا اله إلاّ انت سبحانک إنّى کنتُ من الظلمین) را هر قدر بخوانى و در هروقت بسیار خوب است.18
اولاً در شب و شب جمعه در هر یک صد مرتبه سورهی مبارکه قدر را بخوان و دعاى کمیل را درهر شب جمعه ترک مکن و مناجات خمسة عشر19 را. حالِ تو با هر کدام از آنها مناسب باشد لاسیما مناجات مساکین و تائبین و مفتقرین و مریدین و متوسلین و معتصمین را بسیار بخوان و دعاى صحیفه کامله هر کدام در مقام مناسب بسیار خوب است.
و در وقت عصر هفتاد مرتبه استغفار و یک (سبحانه الله العظیم سبحان الله وبحمده20) بخوان و استغفارات خاصّه را هم بخوان و سجده طویله21 را فراموش مکن و قنوت طول دادن بسیار خوب است وهمه اینها با ترک معاصى خوب است.
والسّلام على من اتّبع الهدى