فصلنامه نقد کتاب در حوزه اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی، می‌کوشد به گزارش، بررسی، تحلیل و نقد کتاب‌هایی بپردازد که در این حوزه‌ها منتشر میشود. این فصلنامه چند هدف به هم پیوسته را دنبال میکند، از جمله معرفی تازه‌های کتاب، بررسی قوت‌ها و ضعف‌های آثار منتشر شده، مرور و گزارش ادبیات این عرصه‌ها، معرفی آثار مناسب ترجمه، نهادینه کردن سنت نقد عالمانه در فضای علمی کشور و تلاش در جهت رسیدن به اصولی مقبول برای بررسی و نقادی منشورات علمی.
انتشار شماره نخست فصلنامه نقد کتاب اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی
به گزارش خبرگزاری مهر، «انتقاد، انتحال و جامعه اخلاقی» عنوان سخن سردبیر است که در آن محورهایی در نقد کتاب و اهمیت توجه به این حوزه خاص (اخلاق و روانشناسی) طرح می شود.
مطالب فصلنامه در شش بخش دیگر گنجانده شده اند که در ادامه به آنها اشاره می شود. بخش نخست «نقد» است که هشت مقاله در خود دارد. نخست دکتر سید حسن اسلامی اردکانی در «اخلاق علم در آینه دو ترجمه» ترجمه فارسی کتاب اخلاق علم (قم، دفتر نشر معارف، ۱۳۹۲) نوشته رزنیک را بررسی کرده و از جهاتی آن را با ترجمه عربی این کتاب مقایسه کرده است. در این مقاله فصول کتاب مرور و سپس نکاتی درباره ترجمه (معادل گذاری، نگارش و ...) طرح می شوند.
«جایگاه فلسفه اخلاق در اندیشه اسلامی» از دکتر محسن جوادی به کتابی از احمد محمود صبحی با نام الفلسفه الاخلاق فی الفکر الاسلامی (دارالنهضه العربیه، ۱۹۹۲) میپردازد. بخشی از این مقاله درباره میزان تأثیرپذیری فیلسوفان مسلمان از فلسفه اخلاق ارسطو است.
در «معرفی و نقد یک کتاب و دو ترجمه آن: کلیات فلسفه اخلاق نوشته جیمز ریچلز» سیدعلیرضا صالحی ترجمه آرش اخگری (تهران، حکمت، چاپ دوم ۱۳۸۹) و ترجمه محمود فتحعلی و علیرضا آلبویه (قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۲) را ارزیابی و مقایسه می کند. از نقاطی که او برجسته می کند، حذف‌هایی است که در هر دو ترجمه ـ هر یک به نحوی ـ رخ داده است. همچنین، مواردی از نکات ترجمه ای و برخی معادل گذاریها بررسی شده اند.
سیدمحمدعلی طباطبایی در «سه‌گانه «قرآن، کتاب زندگی» به سه کتاب در حوزه تفسیر موضوعی قرآن می پردازد که هر سه از سوی سازمان چاپ و نشر دارالدحیث (۱۳۹۳) منتشر شده اند، یعنی انسان در تراز قرآن، روابط اجتماعی از نگاه قرآن و قرآن، کتاب اخلاق. او پس از گزارش این سه و اشاره به نقاط قوت، برخی کاستی ها را برجسته می کند، از جمله نکاتی در بحث روش شناسی.
در «بخشایش، هنر زیستن» زینب صالحی به بررسی ترجمة خشایار دیهیمی از کتاب بخشودن (تهران، نشر گمان، ۱۳۹۳) نشسته است. او نخست فصول مختلف کتاب را معرفی و مرور میکند. سپس در بخش نقاط قوت و ضعف کتاب را بر میشمرد و در پایان نکاتی درباره ترجمه میگوید.
در مقاله بعد، کتاب وظیفه گرایی اخلاقی کانت (قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۳) نوشته حسین اترک بررسی می شود. نویسنده این مقاله، سید محسن اسلامی، نخست گزارشی از کتاب ارائه می کند و سپس در چند محور به نقد آن می پردازد. بخشی از نقدها محتوایی و روشی است. در بخش پایانی، مواردی از متن کتاب با متنهایی انگلیسی مقایسه شده و سعی شده نشان داده شود که این بخشها در واقع ترجمة متنهای انگلیسی اند، بی آنکه به آنها ارجاع مناسبی صورت گرفته باشد - مواردی که به اصطلاح انتحال (سرقت علمی) اند.
مهدی فردوسی مشهدی در «کاستی و کارمایه پرورش هوش اخلاقی» به کتابی در میانه اخلاق و روانشناسی پرداخته است: پرورش هوش اخلاقی (تهران، رشد، ۱۳۹۰) اثر میکله بوربا. او نخست محتوای کتاب را گزارش می کند و در بخش دوم ملاحظاتی درباره کتاب طرح می کند. بخشی از مقاله در پرسش از معیار گزینش فضایلی خاص به عنوان فضایل اصلی است.
«فرسایش هویت اخلاقی» عنوان مقالة علی مهجور درباره کتاب انسانیت: تاریخ اخلاقی سده بیستم (تهران، آگه، ۱۳۹۲) نوشته جاناتان گلاور و ترجمه افشین خاکباز است. او در این مقاله فصلهای کتاب را مرور میکند و در این حین به اهمیت تجارب تاریخی در اخلاق (که در نظر گلاور پررنگ است) اشاره می کند. در انتهای مقاله درباره ترجمه نیز نکاتی طرح شده است.
سه مطلب بعدی در بخش «مرور» قرار گرفته اند. در «چون بکاری جو نروید غیر جو» هاجرخاتون قدمی جویباری به معرفی کتاب مربیان بزرگ مسلمان (تهران، سمت، ۱۳۹۲) نوشته بهروز رفیعی پرداخته است. این کتاب خلاصة پنج جلد کتاب در همین حوزه است که به قلم چند نفر تألیف شده است. میثم فصیحی رامندی نیز در «جایگاه ایمان در سپهر اخلاق» به مرور تأثیر ایمان بر اخلاق فضیلت از دیدگاه اسلامی (قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۳) پرداخته و دیدگاه های نویسنده کتاب را شرح داده است. مطلب سوم «ملاحظات اخلاقی درباره فناوری اطلاعات و ارتباطات» است. در این بخش، دوازده کتاب که ماحصل پروژهای مشترک میان دبیرخانه شورای اطلاع رسانی و دانشگاه قم (۱۳۸۸-۱۳۹۳) بوده اند به اختصار معرفی می شوند. نویسندگان این بخش روحاله چاوشی، حسینعلی رحمتی و علیرضا ثقه الاسلامی اند.
بخش دیگر فصلنامه «گفتگو» است و شامل «رابطه دین و اخلاق در گفتگویی انتقادی با ابوالقاسم فنایی» و «فلسفه برای کودکان، سایه پیاژه و نور ویگوتسکی» است. در گفتگوی نخست، دکتر ابوالقاسم فنایی که از او دین در ترازوی اخلاق (تهران، صراط، چاپ دوم ۱۳۹۲) و اخلاق دینشناسی (تهران، نگاه معاصر، ۱۳۸۹) منتشر شدهاند، در گفتگویی بلند به سوالات حاضران درباره دیدگاه هایش در نسبت دین و اخلاق پاسخ می دهد. در این گفتگو، او هم مواردی از ابهام در آثار سابق خود را روشن می سازد و هم مواردی از آنها را تکمیل یا تقویت می کند.
گفتگوی دیگر با دکتر سعید ناجی و دکتر مهرنوش هدایتی درباره سلطة نظریات پیاژه بر دیدگاهها در عرصه تعلیم و تربیت سخن میگویند. آنها توضیح می دهند که چگونه تلقی پیاژه درباره کودکان مانع از پرورش فلسفه برای کودکان می شود. در ضمن این نکات، گزینه های بدیلی نظیر آراء ویگوتسکی طرح می شوند.
دو مقاله ای که در بخش «جستار» قرار دارند هر دو دارای حیثی کتابشناختی اند. در «آیا می توان از راه اخلاق به خدا رسید؟» دکتر نعیمه پورمحمدی در ضمن معرفی اجمالی کتاب درباره خدا (تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۹۳) از مایکل پامر، یکی از فصول کتاب را به تفصیل بیشتر بررسی و ارزیابی می کند. در «کاستی های کتابهای درسی «تفکر و پژوهش» و «تفکر و سبک زندگی»» دکتر روح الله کریمی نکاتی انتقادی درباره این مجموعه کتب درسی برای پایه های پنجم تا هفتم طرح می کند. این مطلب در واقع گفتگویی بوده که در قالب مقاله تنظیم شده است.
بخش بعد به «نقد برگزیده» اختصاص دارد. در این قسمت نقد دکتر احد فرامرز قراملکی بر کتاب اخلاق نقد (قم، نشر معارف، ۱۳۸۳) نوشته سید حسن اسلامی بازچاپ شده است. این کتاب نخستین تکنگار در این موضوع است و بعد از آن نیز اخلاق و آیین نقد کتاب (تهران، خانه کتاب، ۱۳۹۱) از همان نویسنده در این موضوع منتشر شده است. دکتر قراملکی در نقد خود برخی دیدگاههای نگارنده کتاب را به چالش میکشد.
بخش پایانی فصلنامه «شایسته ترجمه» است که در آن دکتر سید حسن اسلامی اردکانی در «پاسخی خوشخوان به پرسش «چگونه زندگی کنیم؟»» کتابی از لوئیس پویمن در فلسفه اخلاق را معرفی می کند. در این مطلب فصلهای کتاب و ایدههای اصلی مرور شده و گاه نکاتی درباره آنها گفته میشود.
گفتنی است فصلنامه نقد کتاب اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی در صفحه اینترنتی خود از پژوهشگران این حوزه دعوت به همکاری کرده است.
همچنین، مقالات شماره اول فصلنامه را میتوان از اینجا مشاهده کرد.
| دوره 1، شماره 1 - ( فصلنامه نقد کتاب اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی 1394 ) |  |
|
|||
 |
|||
 |
شناسنامه و فهرست | ص. 1-2 | |
| چکیده (294 مشاهده) | متن کامل (PDF) (195 دریافت) | |||
|
سخن سردبیر |
|||
|
انتقاد، انتحال و جامعه اخلاق | ص. 3-6 | |
| سیدحسن اسلامی اردکانی | |||
| چکیده (300 مشاهده) | متن کامل (PDF) (184 دریافت) | |||
|
نقد |
|||
|
اخلاق علم در آینه دو ترجمه | ص. 7-20 | |
| سیدحسن اسلامی اردکانی | |||
| چکیده (326 مشاهده) | متن کامل (PDF) (134 دریافت) | |||
|
جایگاه فلسفه اخلاق در اندیشه اسلامی | ص. 21-29 | |
| محسن جوادی | |||
| چکیده (241 مشاهده) | متن کامل (PDF) (172 دریافت) | |||
|
معرفی و نقد یک کتاب و دو ترجمه آن: کلیات فلسفه اخلاق نوشته جِیمز رِیچِلز | ص. 31-54 | |
| سید علیرضا صالحی | |||
| چکیده (448 مشاهده) | متن کامل (PDF) (246 دریافت) | |||
|
سه‌گانه «قرآن، کتاب زندگی» | ص. 55-74 | |
| سیدمحمدعلی طباطبایی (مهرداد) | |||
| چکیده (246 مشاهده) | متن کامل (PDF) (107 دریافت) | |||
|
بخشایش، هنر زیستن | ص. 75-91 | |
| زینب صالحی | |||
| چکیده (237 مشاهده) | متن کامل (PDF) (133 دریافت) | |||
|
شروط «امکان» تألیف درباره کانت | ص. 93-108 | |
| سیدمحسن اسلامی | |||
| چکیده (259 مشاهده) | متن کامل (PDF) (140 دریافت) | |||
|
کاستی و کارمایه پرورش هوش اخلاقی | ص. 109-128 | |
| مهدی فردوسی مشهدی | |||
| چکیده (387 مشاهده) | متن کامل (PDF) (162 دریافت) | |||
|
فرسایش هویت اخلاقی | ص. 129-138 | |
| علی مهجور | |||
| چکیده (304 مشاهده) | متن کامل (PDF) (159 دریافت) | |||
|
مرور |
|||
|
چون بکاری جو نروید غیر جو | ص. 139-151 | |
| هاجرخاتون قدمی جویباری | |||
| چکیده (383 مشاهده) | متن کامل (PDF) (112 دریافت) | |||
|
جایگاه ایمان در سپهر اخلاق | ص. 153-163 | |
| میثم فصیحی رامندی | |||
| چکیده (351 مشاهده) | متن کامل (PDF) (122 دریافت) | |||
|
ملاحظات اخلاقی درباره فناوری اطلاعات و ارتباطات | ص. 164-188 | |
| روح اله چاوشی ، حسینعلی رحمتی ، علیرضا ثقه الاسلامی | |||
| چکیده (283 مشاهده) | متن کامل (PDF) (201 دریافت) | |||
|
گفتگو |
|||
|
رابطه دین و اخلاق در گفت وگویی انتقادی با ابوالقاسم فنایی | ص. 198-220 | |
| چکیده (509 مشاهده) | متن کامل (PDF) (287 دریافت) | |||
|
فلسفه برای کودکان، سایه پیاژه و نور ویگوتسکی گفت وگو با دکتر سعید ناجی و دکتر مهرنوش هدایتی | ص. 221-238 | |
| سعید ناجی ، مهرنوش هدایتی | |||
| چکیده (249 مشاهده) | متن کامل (PDF) (168 دریافت) | |||
|
جستار |
|||
|
آیا از راه اخلاق می توان به وجود خدا دست یافت؟ | ص. 239-254 | |
| نعیمه پورمحمدی | |||
| چکیده (386 مشاهده) | متن کامل (PDF) (171 دریافت) | |||
|
کاستی های کتاب های درسی «تفکر و پژوهش» و «تفکر و سبک زندگی» | ص. 255-268 | |
| روح الله کریمی | |||
| چکیده (221 مشاهده) | متن کامل (PDF) (156 دریافت) | |||
|
نقد برگزیده |
|||
|
نقد در ترازوی اخلاق | ص. 269-280 | |
| احد فرامرز قراملکی | |||
| چکیده (238 مشاهده) | متن کامل (PDF) (159 دریافت) | |||
|
شایسته ترجمه |
|||
|
پاسخی خو شخوان به پرسش «چگونه زندگی کنیم؟» | ص. 281-296 | |
| سیدحسن اسلامی اردکانی | |||
| چکیده (315 مشاهده) | متن کامل (PDF) (220 دریافت) | |||
|
معرفی کتاب |
|||
|
چهار کتاب از انتشارات دانشگاه آکسفورد (صفحات 30، 92، 152 و 164) | ص. 297-0 | |
| چکیده (284 مشاهده) | متن کامل (PDF) (190 دریافت) | |||
| دوره 1، شماره 2 - ( فصلنامه نقد کتاب اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی 1394 ) | |
|
|||
 |
|||
|
شناسنامه و فهرست مطالب | ص. 1-2 | |
| چکیده (18 مشاهده) | متن کامل (PDF) (80 دریافت) | |||
|
یادداشت سردبیر: نقدهای نانوشته و حسرت برجای مانده | ص. 3-4 | |
| سید حسن اسلامی اردکانی | |||
| چکیده (16 مشاهده) | متن کامل (PDF) (56 دریافت) | |||
|
سرقت علمی: رهیافت سازمانی | ص. 5-19 | |
| احد فرامرز قراملکی | |||
| چکیده (13 مشاهده) | متن کامل (PDF) (61 دریافت) | |||
|
کدام لاله در رهگذار باد است: نقدی بر کتاب در رهگذار باد و نگهبان لاله نوشته مصطفی ملکیان | ص. 21-38 | |
| امیر صائمی | |||
| چکیده (36 مشاهده) | متن کامل (PDF) (387 دریافت) | |||
|
پایش و پالایش جان: مرور انتقادی تزکیه النفس | ص. 39-52 | |
| سید حسن اسلامی اردکانی | |||
| چکیده (13 مشاهده) | متن کامل (PDF) (66 دریافت) | |||
|
کدام هیوم، کدام اخلاق: بررسی سه ترجمه از تحقیقی درباب مبانی اخلاق | ص. 53-78 | |
| محمدحسین صالحی | |||
| چکیده (12 مشاهده) | متن کامل (PDF) (108 دریافت) | |||
|
آتوریته اخلاقی؛ امکان و توجیه: نگاهی به کتاب آتوریته معرفتی زاگزبسکی | ص. 79-94 | |
| نعیمه پورمحمدی | |||
| چکیده (10 مشاهده) | متن کامل (PDF) (69 دریافت) | |||
|
شرایط عشق: فلسفه یا روانشناسی گری؟ | ص. 95-109 | |
| آرش حیدری | |||
| چکیده (13 مشاهده) | متن کامل (PDF) (101 دریافت) | |||
|
چند قدم در مسیر منش | ص. 111-121 | |
| مسعود صادقی | |||
| چکیده (31 مشاهده) | متن کامل (PDF) (68 دریافت) | |||
|
در باب یاوه گویی بر تخت پروکراستیسی | ص. 123-136 | |
| کاوه بهبهانی | |||
| چکیده (54 مشاهده) | متن کامل (PDF) (297 دریافت) | |||
|
وبای شهرت | ص. 137-146 | |
| س.محسن اسلامی | |||
| چکیده (16 مشاهده) | متن کامل (PDF) (76 دریافت) | |||
|
مقایسه اخلاق جلالی دوانی و جامع السعادات نراقی | ص. 147-166 | |
| حسین اترک | |||
| چکیده (10 مشاهده) | متن کامل (PDF) (38 دریافت) | |||
|
جایگاه، تاریخ، قوت و کاستی های آموزش فلسفه اخلاق در دانشگاه های ایران (گفتگو با دکتر محسن جوادی) | ص. 167-194 | |
| محسن جوادی ، زینب صالحی | |||
| چکیده (12 مشاهده) | متن کامل (PDF) (60 دریافت) | |||
|
رابطه دین و اخلاق در گفتگویی انتقادی با دکتر ابوالقاسم فنایی (بخش دوم) | ص. 195-234 | |
| ابوالقاسم فنایی ، زینب صالحی | |||
| چکیده (15 مشاهده) | متن کامل (PDF) (126 دریافت) | |||
|
پاسخی به مقاله «شروط امکان تألیف درباره کانت» | ص. 235-248 | |
| حسین اترک | |||
| چکیده (10 مشاهده) | متن کامل (PDF) (43 دریافت) | |||
|
هرگز نمی دانستم انتخابی دارم: کندوکاوهایی در رشد فردی | ص. 249-262 | |
| سید حسن اسلامی اردکانی | |||
| چکیده (18 مشاهده) | متن کامل (PDF) (62 دریافت) | |||
|
بررسی کتاب در دفاع از قانون طبیعی | ص. 263-273 | |
| علی اصغر هاشم زاده | |||
| چکیده (16 مشاهده) | متن کامل (PDF) (80 دریافت) | |||
