نکات مهم قواعد نشانه گذاری در پایان نامه و مقالات

5-3- رعایت قواعد نشانه‌گذاری

منظور از نشانه‌گذاری به‌کار‌بردن علامت‌ها و نشانه‌هایی است که خواندن و فهم درست یک جمله را ممکن و آسان می‌کند. در ادامه نشانه‌های معمول و متداول در زبان فارسی و موارد کاربرد آنها به اختصار معرفی می‌شوند.

5-3-1- ویرگول

ویرگول نشانه ضرورت یک مکث کوتاه است و در موارد زیر به‌کار می‌رود:

در میان دو کلمه که احتمال داده شود خواننده آنها را با کسره اضافه بخواند، یا نبودن ویرگول موجب بروز اشتباه در خواندن جمله شود.

در موردی که کلمه یا عبارتی به‌‌‌‌ عنوان توضیح، در ضمن یک جمله آورده شود. مثلاً اعمال و رفتار اخلاقی، از آن حیث که از مبادی نفسانی نشأت می‌گیرند، مورد توجه معناشناسان واقع می‌شوند. جدا‌کردن بخش‌های مختلف یک نشانی یا یک مرجع، و موارد دیگری از این قبیل نیز با ویرگول انجام می‌شود.

پیش از ویرگول نباید فاصله گذاشته شود و پس از آن یک فاصله لازم است و بیشتر از آن صحیح نیست.

5-3-2- نقطه

نقطه نشانه پایان یک جمله است. پیش از نقطه نباید فاصله گذاشته شود و پس از آن یک فاصله لازم است و بیشتر از آن صحیح نیست.

5-3-3- دو نقطه

موارد کاربرد دونقطه عبارتند از:

پیش از نقل قول مستقیم؛ پیش از بیان تفصیل مطلبی که به اجمال به آن اشاره شده‌است؛ پس از واژه‌ای که معنی آن در برابرش آورده و نوشته می‌شود؛ پس از کلمات تفسیر‌کننده از قبیل «یعنی» و ...

پیش از دونقطه نباید فاصله گذاشته شود و پس از آن یک فاصله لازم است و بیشتر از آن صحیح نیست.

5-3-3- گیومه

موارد کاربرد گیومه عبارتند از:

وقتی که عین گفته یا نوشته کسی را در ضمن نوشته و مطلب خود می‌آوریم.

در آغاز و پایان کلمات و اصطلاحات علمی و یا هر کلمه و عبارتی که باید به ‌صورت ممتاز از قسمت‌های دیگر نشان داده شود. در ذکر عنوان مقاله‌ها، رساله‌ها، اشعار، روزنامه‌ها و ...

5-3-4- نشانه پرسشی

پیش از «؟» نباید فاصله گذاشته شود و پس از آن یک فاصله لازم است و بیشتر از آن صحیح نیست.

5-3-5- خط تیره

موارد کاربرد خط تیره عبارتند از:

جدا‌کردن عبارت‌های توضیحی، بدل، عطف بیان و ...

به‌جای حرف اضافه «تا» و «به» بین تاریخ‌ها، اعداد و کلمات

5-3-6- پرانتز

موارد کاربرد پرانتز عبارتند از:

به‌معنی «یا» و «یعنی» و وقتی که یک کلمه یا عبارت را برای توضیح بیشتر کلام بیاورند.

وقتی که نویسنده بخواهد آگاهی‌های بیشتر (اطلاعات تکمیلی) به خواننده عرضه کند.

برای ذکر مرجع در پایان مثال‌ها و شواهد.

نکته: بین کلمه یا عبارت داخل پرانتز و پرانتز باز و بسته نباید فاصله وجود داشته باشد.