کتابشناسی «علم اخلاق و تکنولوژی»

معرفی کتاب : علم اخلاق­­ و تکنولوژی

« اطلاعات سندی »

نام نویسنده:HERMAN T TAVANI

نام کتاب:اخلاق و تکنولوژی :ETHICS &TECHNOLODGY

عنوان فرعی کتاب: جدال‌ها،سوال ها و راهکارها برای محاسبه اخلاقی:

CONTROVERSIES, QUESTIONS AND STRATEGIES FOR ETHICAL COMPUTING

چاپ:چهارم

ناشر:university of RIVIER

تعداد صفحات:417

سال نشر: 2012

کتاب "علم اخلاق و تکنولوژی" به قلم HERMAN T TAVANI در حوزه اخلاق فناوری در سال 2012 به زیور طبع آراسته شده است.TAVANI نویسنده این کتاب استاد دانشگاه  RIVIERبوده و پیش تر از این از وی کتابهای متعددی در حوزه اخلاق فناوری به چاپ رسیده است.

نویسنده کتابهای "علم اخلاق و تکنولوژی موضوعات اخلاقی در عصر جدید اطلاعات و تکنولوژی ارتباطات(جلد اول 2004 و جلد دوم 2007 و جلد سوم 2009)"مطالعه در اخلاق مجازی"(2004)،مرجعی در اطلاعات و اخلاق کامپیوتر(2008) این بار در ادامه فعالیت هایش در این حوزه دست به نوشتن اثری دیگر میزند و زوایای جدیدتری از عرصه اخلاق تکنولوژی را  به روی خواننده میگشاید.

نویسنده هدف خویش را اینگونه بیان میکند که با سرعت گرفتن گام های پیشرفت فضای دیجیتال ،شکل های مختلف اخلاق و قانون و نگرانی های اجتماعی  به دنبال آن آمده است.

وی با ذکر نمونه هایی از نگرانی های مخاطبان فضای دیجیتال که شامل : تخطی به حریم خصوصی،امنیت اطلاعات ،فیلترینگ ،حمله های سایبری،خودآئینی ماشین های هوشمند و ده ها نمونه دیگر میشود ذهن خواننده را با سوالهای متعددی درگیر میکند که هر روزه با آن دست و پنجه نرم کرده و راهی برای از میان برداشتن این موانع روبه روی خوش نمیبیند.

به عبارتی بهتر،این کتاب پنجره ای نو است روبه روی خواننده ای مدرن در عصری نوکه با وجود خویش ،مشکلات قرنی که روزی آرزوی تحقق آن را در ذهن میپروراند را میبیند و در مقابل ساخته دست خویش و عصری سرشار از هجوم اطلاعات و روشهای آسیب رسان آن به زندگی کاری از پیش نمیبرد.

و اما مخاطبان وی با رجوع به اشاره نویسنده در دیباچه این کتاب، طیف وسیعی از دانشجویان و فارغ التحصیلانی را در برگیرد که دغدغه اخلاقی زیستن و اخلاقی نگریستن در فضای مجاز ی دارند و به ضرورت ، اصولی در این عرصه به خوبی واقف هستند.
TAVANI مخاطبان خویش را به چند دسته تقسیم میکند:

دانشجویان علوم کامپیوتر،فلسفه،علم رفتار(روانشناسی)،جامعه شناسی ،علم اطلاعات و ارتباطات وفارغ التحصیلانی که در زندگی و در کار خویش با این مسائل روبه رو میشوند.

ساختار کتاب:

کتاب علم اخلاق و تکنولوژی  در ابتدا شامل یک دیباچه،سپاس گزاری و یک نگاه اجمالی بوده و 12 فصل را شامل شده و در انتها با واژه نامه و ذکر منابع به پایان میرسد.

در ابتدای بحث ،نویسنده به ضرورت نوشتن این کتاب در ادامه مجموعه پیشین که در سال 2009 (با عنوان اخلاق و تکنولوژی)به چاپ رسیده بود اشاره میکند.از تفاوتهای این جلد با مجلدهای قبل (اشاره به جلد 1 سال 2004/جلد 2 سال 2007 و جلد 3 سال 2009) رامیتوان به موارد ذیل اشاره کرد:

1-افزودن یک تمرین در بخش پایانی هر بخش با عنوان"طرحی برای تجزیه و تحلیل"که هم میتواند برای تحلیل در کلاس مورد استفاده قرار گیرد و هم در پروژه های گروهی.

2-گنجاندن نمونه های واقعی و موقعیت های فرضی در بخش 1 و 2که دانشجویان را قادر میسازد که مفاهیم اصولی و نظریات اخلاقی مطرح شده در این دو بخش را متوجه شوند.

3-آوردن استدلالهای ساده ای در برخی بخش ها که در تحلیل استدلالهای فصل 3ابزار خوبی برای دانشجویان خواهد بود.

4-به روز شدن سوال های مربوط به " مرور سوال ها""مباحثه"و..

این جلد شامل موضوعات جدیدی مانند فیلترینگ ،حریم خصوصی ،امنیت موتورهای جستجو مانند گوگل،بی طرفی شبکه های ارتباطی ،اخلاق ماشین های مصنوعی و .. میشود.

 

بخش اول:مقدمه ای بر اخلاق مجازی ،مفاهیم،چشم اندازها وچهارچوب روشی آن

در این فصل نویسنده به تعریف مفاهیم و واژه هایی که در کتاب مورد استفاده قرار گرفته میپردازد واژه هایی هم چون:اخلاق مجازی و اخلاق فناوری.در ادامه وی این موضوع را بررسی میکند که هر مفهوم اخلاقی در فضای فناوری منحصرا در چهرچوب مفاهیم اخلاقی میگنجد.در ادامه وی مشخص میکند که چگونه میتوان از 3زاویه متفاوت به مفاهیم اخلاقی نگریست:1-اخلاق حرفه ای  2-اخلاق فلسفی   3-اخلاق اجتماعی(توصیفی).هر کدام از این زوایا توسط یک دانشمند علم کامپیوتر یا یک فسلسوف و یا دانشمند علم جامعه شناسی و یا روان شناسی فراهم شده است.

 

بخش دوم:

این بخش را میتوان بخش صرفا مربوط به فلسفه اخلاق دانست که مربوط به شرح برخی از مفاهیم اساسی یک سیستم اخلاقی است.TAVANIبارها به تفاوت اخلاقETHICSواخلاقیاتMORALITYاشاره کرده و در این کتاب نیز تفاوت این دو واژه را گوشزد میکند و بعد به شرح نظریات اخلاقی دائر بر نتیجه(پیامدگرایی)و ناظر به وظیفه(وظیفه گرائی)و دیگر نظریات میپردازد.گرچه تقسیم بندی و شرح TAVANI از تمایزهایی که برقرار کرده است و شرح نظریات وی برای هر فرد آشنا به فلسفه اخلاق عاری از خطا نبوده اما این فصل برای معرفی این حوزه به دانشجویان گرایشهای دیگر مثمرثمر است.در ادامه این فصل به ارائه مدلی تلفیقی از نظریات متفاوت میپردازد که به زعم نویسنده مدلی شایسته و مناسب است.

 

بخش سوم:

شامل یک نگاه کلی به مفاهیم و راهکارهایی برای بحث های اخلاقی شده و یک روش قانونمند و عقلانی را برای آنها ارائه میدهد وی با یک ساختار استدلال منطقی آغاز کرده و چگونگی ساختن استدلال ها و بررسی آنها را نشان میدهد.در ادامه روشی برای تمایز نهادن بین استدلال درست و نادرست و مغالطه مورد بررسی قرار گرفته و برای هر کدام از این موارد ،نمونه هایی از فناوری و اخلاق مجازی ارائه میشود.در پایان راهکارهایی برای طبقه بندی مغالطات بی قاعده که در مباحثات هر روزه ما ظاهر میشود بررسی میگردد.

 

بخش چهارم:

این بخش به مسائل مربوط به حرفه کامپیوتر و یا فناوری اطلاعات پرداخته و این مسئله را مورد بررسی قرار میدهد که آیا فناوری اطلاعات در مقابل مسائلی مسئولیت اخلاقی دارد یا خیر؟در ادامه به بحث و نظر درباهر برخی قوانینی پرداخته شده که موسسات و سازمانهای کاپیوتری آن را به کار میگیرند.

سوال اساسی این بخش میتواند این باشد که آیا مهندسان کامپیوتر در مقابل اطمینان به سیستم های کامپیوتری ای که خود ساخته اند مسئولیتی دارند؟و این مسئولیت ها چیست؟

 

بخش پنجم با عنوان"

نویسنده بحث جنجال برانگیز حریم خصوصی و داعیه های آن را مطرح کرده و میپرسد چرا حیریم خصوصی دارای ارزش انسانی میباشد.سوالهایی در خور بحث این بخش خواننده را مایل میکند که به خواندن مشتاقانه خویش ادامه دهد و ادامه ماجرا را از زبان نویسنده بشنود.نویسنده این مسئله را مورد توجه قرار میدهد که چگونه حریم شخصی افراد توسط شیوه های نظارتی و مجموعه اطلاعاتی که توسط فناوری مجازی جمع آوری شده است مورد تهدید قرار میگیرد.بعد از آن به ذکر چالشهایی میپرذازد که وب ها برای حمایت از حریم خصوصی در فضای مجازی پیش روی مردم میگذارند.وسرانجام این سوال را مطرح میکند که آیا فناوری ناظر بر حریم خصوصی میتواند راه حلی شایسته و بایسته برای برخی از مسائل این حوزه راپیش روی فرد بگذارد؟

بخش 6 :

این فصل مسئله امنیت را مورد بررسی قرار داده و سه نو ع از امنیت را مطررح میکند:1-امنیت اطلاعات  2-امنیت سیستم   3-امنیت شبکه ها.

در این بخش به هکر و هکر اخلاقی پرداخته شده و این سوال مطرح میشود که آیا کامپیوترها میتوانند به صورت اخلاقی داوری شوند؟

بخش 7:

بررسی جرائم سایبری و قوانین حاکم بر این جرایم با تفکیک این جرایم و شرح هر کدام از آنها محتوای این فصل را به خود اختصاص داده است.

بخش 8 و 9:

مربوط به آزادی بیان در فضای مجازی بوده و در فصل 8 نشان میدهد که به چه دلیل فهم محتوای مالکیت یک نوشته یا اثر در این فضا مهم است .در این فصل نویسنده به تفصیل به مفاهیم قانونی ای مثل قانون کپی رایت و حق امتیاز و علامت تجاری میپردازد .وی سعی میکند راه حلی برای استفاده همگان از اطلاعات ارائه دهد که پیشترها قوانین کپی رایت مخالفت خود را با این مشارکت ارائه داده بود.

در فصل 9 به تفاوت آئین نامه ها و قوانین پرداخته و به این سدوال میرسد که آیا ما باید اینترنت را به عنوان یک رسانه بفهمیم یا یک مکان؟در این فصل به جدال ایمیلهای اسپم شده رفته و این سوال مطرح میشود که آیا هر سخنی باید در فضای مجازی اجازه ابراز پیدا کند؟مثلا مباحث مربوط به پرنوگرافی و یا مسائلی که منجر به آزار به کودکان و ضعیفان و زنها میشود .این بخش برای دانشجویانی که به مبحث آئین نامه اخلاقی و داشتن یک منشور اخلاقی و وانین حاکم بر آن علاقه مند هستند و نیز آن دسته که ایجاز استفاده از مطالب مربوط به پورنوگرافی را امری اخلاا ناروا میشمرند پیشنهاد میشود.